Vôi sống cho vào nước thành vôi tôi là hiện tượng gì?

Vôi tôi là gì?

Vôi tôi, hay còn gọi là Canxi hydroxit (Ca(OH)₂), là một chất bột màu trắng, được tạo thành khi cho vôi sống (Canxi oxit – CaO) phản ứng với nước. Vôi tôi được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ xây dựng, nông nghiệp đến công nghiệp và y tế.

Vôi tôi dạng bột trắng

Các dạng tồn tại của vôi tôi

• Vôi sữa: Là dung dịch Ca(OH)₂ chưa lọc, có chứa các hạt hydroxit canxi mịn lơ lửng trong nước, tạo nên màu trắng đục như sữa.
• Nước vôi trong: Là dung dịch Ca(OH)₂ trong suốt, thu được sau khi lọc bỏ cặn rắn từ vôi sữa.

Cấu tạo phân tử của vôi tôi

Phân tử vôi tôi (Ca(OH)₂) gồm một nguyên tử Canxi (Ca) liên kết với hai nhóm hydroxit (OH).

Cấu tạo phân tử vôi tôi

Tính chất của vôi tôi (Ca(OH)₂)

Tính chất vật lý

• Là chất rắn màu trắng, ít tan trong nước.
• Không mùi, dễ bắt cháy.
• Nhiệt độ nóng chảy: 580°C (853 K).
• Khối lượng mol phân tử: 74,093 g/mol.

Vôi tôi trong thí nghiệm

Tính chất hóa học

Vôi tôi có tính bazơ, thể hiện qua các phản ứng sau:

• Làm quỳ tím chuyển sang màu xanh.
• Làm dung dịch phenolphtalein chuyển sang màu hồng.

Phản ứng hóa học đặc trưng

• Tác dụng với axit: Tạo thành muối và nước.

Ca(OH)₂ + 2HCl → CaCl₂ + 2H₂O

• Tác dụng với oxit axit: Tạo thành muối và nước. Lưu ý phản ứng với CO₂ có thể tạo thành hai loại muối khác nhau.

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O
2CO₂ + Ca(OH)₂ → Ca(HCO₃)₂

• Tác dụng với dung dịch muối: Tạo thành muối mới và bazơ mới.

Ca(OH)₂ + CuCl₂ → Cu(OH)₂↓ + CaCl₂
Ca(OH)₂ + Mg(HCO₃)₂ → CaCO₃↓ + MgCO₃↓ + 2H₂O

Vôi tôi phản ứng với axit

Điều chế vôi tôi (Ca(OH)₂)

Vôi tôi được điều chế qua hai giai đoạn:

1. Nung đá vôi (CaCO₃) ở nhiệt độ cao để tạo vôi sống (CaO):

CaCO₃ → CaO + CO₂↑ (nhiệt độ cao)

2. Cho vôi sống (CaO) phản ứng với nước: Đây chính là câu trả lời cho câu hỏi “Vôi Sống Cho Vào Nước Thành Vôi Tôi Là Hiện Tượng Gì?”. Hiện tượng này chính là phản ứng hóa học giữa CaO và nước, tạo ra Ca(OH)₂. Phản ứng này tỏa nhiều nhiệt.

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

Nung đá vôi

Ứng dụng của vôi tôi (Ca(OH)₂)

Trong nông nghiệp

• Khử chua, khử phèn đất trồng.
• Là thành phần của một số loại thuốc bảo vệ thực vật.
• Bảo quản rau củ quả.

Trong xây dựng

• Chất kết dính trong vữa xây dựng.
• Trát tường.

Vôi tôi trong xây dựng

Trong công nghiệp

• Trung hòa axit trong công nghiệp da thuộc.
• Sản xuất stearat canxi ((C₁₇H₃₅COO)₂Ca), Canxi clorua (CaCl₂), Canxi cacbonat (CaCO₃), Đồng hydroxit (Cu(OH)₂), clorua vôi.
• Loại bỏ tạp chất trong dầu mỏ.
• Sản xuất sơn.
• Sản xuất muối ăn và muối y tế.

Trong y tế

• Nha khoa: Chất chống sâu răng.
• Thành phần của một số loại thuốc.

Ứng dụng trong y tế

Ứng dụng khác

• Xử lý nước và nước thải.
• Bổ sung canxi trong nuôi trồng thủy sản.

Tác hại của vôi tôi và cách sơ cứu

Vôi tôi có thể gây hại cho sức khỏe nếu tiếp xúc không đúng cách:

• Mắt: Gây viêm, tổn thương niêm mạc.
• Da: Gây bỏng, phồng rộp.
• Đường tiêu hóa: Gây bỏng rát, chảy máu trong.
• Đường hô hấp: Gây kích ứng, khó thở.

Sơ cứu khi tiếp xúc với vôi tôi

Sơ cứu:

• Mắt: Rửa ngay với nước sạch trong ít nhất 15 phút.
• Da: Cởi bỏ quần áo dính vôi, rửa sạch vùng da bị dính vôi bằng nước và xà phòng.
• Đường tiêu hóa: Uống nhiều nước.
• Đường hô hấp: Đưa nạn nhân đến nơi thoáng khí.

Trong mọi trường hợp tiếp xúc với vôi tôi gây hại, cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.