Văn bản lũ lụt là gì? Nguyên nhân và tác hại của lũ lụt

Lũ lụt là gì?

Lũ lụt là hiện tượng mực nước sông, hồ dâng cao quá mức bình thường, gây ngập úng diện rộng, tràn bờ hoặc vỡ đê, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sản xuất. Để hiểu rõ hơn, cần phân biệt “lũ” và “lụt”:

• Lũ: Nước dâng cao và chảy xiết, có sức tàn phá mạnh, cuốn trôi nhà cửa, cây cối. Có ba loại lũ chính:

  • Lũ ống: Nước với lưu lượng lớn đổ từ trên cao xuống thấp qua địa hình hẹp, dốc và khép kín như hang, khe suối.
  • Lũ quét: Lượng mưa lớn đột ngột đổ xuống từ trên cao với tốc độ nhanh và sức tàn phá lớn.
  • Lũ sông: Mưa lớn ở đầu nguồn làm mực nước sông dâng cao, chảy xiết, tràn bờ gây ngập lụt.

• Lụt: Nước ngập úng một vùng đất trong một khoảng thời gian nhất định.

Nguyên nhân gây ra lũ lụt

Lũ lụt xảy ra do nhiều nguyên nhân, cả tự nhiên lẫn nhân tạo:

• Bão và triều cường: Kết hợp lượng mưa lớn từ bão và nước biển dâng cao do triều cường gây ngập lụt vùng ven biển, kèm theo sạt lở đất.
• Mưa lớn kéo dài: Lượng mưa lớn trong thời gian dài vượt quá khả năng thoát nước của sông ngòi, gây ngập úng diện rộng.
• Sóng thần và thủy triều bất thường: Mực nước biển dâng cao đột ngột do sóng thần hoặc thủy triều lớn bất thường có thể gây ngập lụt vùng ven biển và cửa sông.
• Tác động của con người: Chặt phá rừng, khai thác tài nguyên bừa bãi làm suy giảm khả năng giữ nước của đất, tăng nguy cơ xói mòn, sạt lở đất và lũ lụt. Đô thị hóa nhanh chóng, bê tông hóa mặt đất làm giảm khả năng thấm nước, gia tăng nguy cơ ngập úng đô thị.

Tác hại của lũ lụt

Lũ lụt gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng, ảnh hưởng đến nhiều mặt của đời sống kinh tế – xã hội:

• Thiệt hại về vật chất: Nhà cửa, cơ sở hạ tầng, mùa màng bị phá hủy, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Gia súc, gia cầm bị chết đuối, nguồn lương thực khan hiếm.
• Thương vong về con người: Lũ lụt có thể gây chết đuối, chấn thương, bệnh tật, thậm chí cướp đi sinh mạng của nhiều người. Lịch sử đã ghi nhận nhiều thảm họa lũ lụt gây thiệt hại lớn về người như trận lũ lụt sông Dương Tử năm 1911 ở Trung Quốc khiến 100.000 người chết, hay trận lũ lụt ở đồng bằng sông Hồng năm 1971 khiến 594 người chết và hơn 100.000 người bị thương.
• Ô nhiễm môi trường: Lũ lụt kéo theo rác thải, chất thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt, gây ô nhiễm nguồn nước, đất đai và không khí.
• Bệnh dịch: Nước lũ ô nhiễm tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển, gây ra nhiều dịch bệnh nguy hiểm.
• Ảnh hưởng đến kinh tế: Lũ lụt làm gián đoạn sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, thương mại, dịch vụ, gây thiệt hại lớn cho nền kinh tế. Các hoạt động du lịch bị ảnh hưởng, giao thông bị tê liệt.

Hỏi đáp về lũ lụt

Lũ lụt có phải là thiên tai không?

Có, lũ lụt được xem là một trong những thiên tai nguy hiểm nhất, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản.

Làm thế nào để giảm thiểu tác hại của lũ lụt?

Có nhiều biện pháp để giảm thiểu tác hại của lũ lụt như: trồng rừng, xây dựng hệ thống đê điều, cải thiện hệ thống thoát nước, quy hoạch đô thị hợp lý, nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống lũ lụt.