Theo quy định của pháp luật, thuế là khoản thu mang tính gì?

Theo Giáo trình Luật thuế Việt Nam của Trường Đại học Luật Hà Nội, thuế là khoản thu nhập mang tính bắt buộc mà các tổ chức hoặc cá nhân phải nộp cho nhà nước khi có đủ những điều kiện nhất định.

(1).png)

Đặc điểm của thuế

Thuế mang những đặc điểm cơ bản sau:

• Tính bắt buộc: Người nộp thuế có nghĩa vụ nộp thuế khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định. Cơ quan thuế có nghĩa vụ thu thuế một cách công bằng, không phân biệt đối xử.
• Gắn với quyền lực nhà nước: Thuế là nguồn lực tài chính quan trọng để nhà nước duy trì hoạt động và thực hiện các chức năng, nhiệm vụ. Đồng thời, thuế cũng là công cụ để nhà nước điều tiết nền kinh tế.
• Không mang tính đối giá và không hoàn trả trực tiếp: Người nộp thuế không nhận lại lợi ích trực tiếp tương ứng với số thuế đã nộp. Khoản thuế được sử dụng để cung cấp các dịch vụ công cộng cho toàn xã hội.

Vai trò của thuế

Thuế đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế – xã hội:

• Điều chỉnh các mục tiêu kinh tế vĩ mô: Thuế giúp nhà nước kiểm soát, quản lý và định hướng phát triển sản xuất, kinh doanh theo kế hoạch.
• Điều tiết nền kinh tế: Thuế có thể kích thích hoặc hạn chế các hoạt động kinh tế, góp phần tạo sự phát triển cân đối, hài hòa giữa các ngành, các khu vực và các thành phần kinh tế.
• Đảm bảo công bằng xã hội: Thuế thu nhập giúp điều tiết sự chênh lệch giàu nghèo. Thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng tác động đến việc phân phối thu nhập, giảm bớt gánh nặng cho người nghèo và điều chỉnh thu nhập của người giàu.

Các loại thuế ở Việt Nam

Một số loại thuế phổ biến ở Việt Nam:

• Thuế xuất khẩu, nhập khẩu: Thuế trực thu tính trên trị giá hàng hóa xuất nhập khẩu.
• Thuế tiêu thụ đặc biệt: Thuế gián thu đánh vào hàng hóa, dịch vụ đặc biệt cần điều tiết mạnh.
• Thuế giá trị gia tăng: Thuế gián thu tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ.
• Thuế thu nhập doanh nghiệp: Thuế trực thu đánh vào thu nhập của doanh nghiệp.
• Thuế thu nhập cá nhân: Thuế trực thu đánh vào thu nhập của cá nhân.
• Thuế sử dụng đất nông nghiệp: Thuế gián thu đánh vào việc sử dụng đất nông nghiệp.
• Thuế nhà đất: Thuế gián thu đánh vào đất ở, đất xây dựng công trình.
• Thuế tài nguyên: Thuế gián thu đánh vào hoạt động khai thác tài nguyên.
• Thuế bảo vệ môi trường: Thuế gián thu đánh vào sản phẩm gây ô nhiễm môi trường.

Nộp thuế ở đâu? Theo hình thức nào?

Người nộp thuế có thể nộp thuế tại:

• Kho bạc Nhà nước
• Cơ quan quản lý thuế
• Tổ chức được ủy nhiệm thu thuế
• Ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng khác

Hình thức nộp thuế: tiền mặt hoặc chuyển khoản.

Chậm nộp, trốn thuế bị xử lý như thế nào?

Chậm nộp thuế sẽ bị phạt tiền chậm nộp (0,03%/ngày x số tiền thuế chậm nộp) và có thể bị xử phạt hành chính. Trốn thuế sẽ bị xử phạt hành chính (phạt tiền từ 1 đến 3 lần số tiền thuế trốn) hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm.