Quan niệm về vật chất của Lơxip và Đêmôcrit là gì?

Quan niệm của Đêmôcrit về vật chất

Nguyên tử luận của Đêmôcrit được coi là một học thuyết duy vật, khẳng định vật chất là cái có trước, là gốc của vạn vật. Ông cho rằng:

• Vật chất được cấu tạo từ các nguyên tử. Nguyên tử là những hạt vật chất nhỏ nhất, không thể phân chia được nữa.
• Nguyên tử tồn tại vĩnh viễn, luôn chuyển động trong hư không. Sự khác biệt giữa các vật là do hình dạng, kích thước, vị trí và sự sắp xếp của các nguyên tử.
• Các nguyên tử kết hợp với nhau tạo thành các vật thể khác nhau. Sự thay đổi của vật thể là do sự thay đổi trong cách sắp xếp của các nguyên tử, chứ không phải do bản thân nguyên tử thay đổi.

Quan niệm của Lơxip về vật chất

Lơxip, thầy của Đêmôcrit, cũng là người đặt nền móng cho thuyết nguyên tử. Quan niệm của ông về vật chất tương đồng với Đêmôcrit, tập trung vào ý tưởng về nguyên tử và hư không:

• Nguyên tử là những hạt nhỏ nhất, đặc khít, không thể phân chia, tồn tại vĩnh viễn.
• Giữa các nguyên tử là khoảng không (hư không), cho phép chúng chuyển động và tương tác với nhau.
• Sự đa dạng của thế giới vật chất là kết quả của sự kết hợp và sắp xếp khác nhau của các nguyên tử trong hư không.

So sánh quan niệm của Lơxip và Đêmôcrit

Cả Lơxip và Đêmôcrit đều cho rằng vật chất được cấu tạo từ nguyên tử và hư không. Sự khác biệt giữa hai nhà triết học này, nếu có, chủ yếu nằm ở mức độ phát triển và chi tiết hóa học thuyết. Đêmôcrit được coi là người đã hệ thống hóa và phát triển tư tưởng của Lơxip, làm cho thuyết nguyên tử trở nên hoàn chỉnh hơn.

Ý nghĩa của thuyết nguyên tử của Lơxip và Đêmôcrit

Thuyết nguyên tử của Lơxip và Đêmôcrit, dù còn mang tính chất suy đoán triết học, đã có ý nghĩa rất quan trọng trong lịch sử khoa học:

• Đặt nền móng cho sự phát triển của khoa học hiện đại, đặc biệt là vật lý và hóa học.
• Khẳng định tính khách quan của vật chất, phủ nhận quan điểm duy tâm cho rằng thần thánh tạo ra thế giới.
• Mở ra hướng nghiên cứu mới về cấu trúc vi mô của vật chất.

Mặc dù sau này, thuyết nguyên tử của Lơxip và Đêmôcrit bị lãng quên trong một thời gian dài, nhưng đến thế kỷ 17, 18, nó đã được các nhà khoa học như Dalton khôi phục và phát triển, trở thành một trong những nền tảng quan trọng của khoa học hiện đại.