Tín ngưỡng phồn thực là một phần quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam, gắn liền với đời sống nông nghiệp và ước vọng về sự sinh sôi, nảy nở. Vậy “phồn thực” trong tín ngưỡng này thực sự mang ý nghĩa gì?
“Phồn” nghĩa là nhiều, “thực” biểu trưng cho sự sinh sôi, phát triển của vạn vật. Tín ngưỡng phồn thực thể hiện khát vọng của con người về mùa màng bội thu, gia súc đầy đàn, con cháu sum vầy. Nó phản ánh mối liên hệ mật thiết giữa con người với tự nhiên, với niềm tin vào sức mạnh của đất trời, âm dương, non nước.
Người xưa tin rằng mọi vật đều có linh hồn, nên thờ cúng rất nhiều thần linh liên quan đến nông nghiệp như thần đất, thần nước, thần rừng, thần núi… Họ tin rằng năng lượng thiêng liêng trong tự nhiên có thể truyền sang cây trồng, vật nuôi, giúp chúng sinh trưởng mạnh mẽ.
Hình ảnh bầu vú người phụ nữ xuất hiện rất nhiều trong các tác phẩm điêu khắc Chăm, thể hiện ảnh hưởng của tín ngưỡng phồn thực và xã hội mẫu hệ.
Tín ngưỡng phồn thực được thể hiện rõ nét qua các lễ hội mùa xuân, mùa của sự sinh sôi. Một số nghi lễ phồn thực được cách điệu hóa thành trò chơi dân gian, tiêu biểu là đấu vật. Sới vật hình tròn đặt trước sân đình hình vuông tượng trưng cho sự giao hòa âm dương, đất trời, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi.
Các trò diễn trong hội làng cũng phản ánh tín ngưỡng phồn thực, thể hiện lòng tin của người xưa vào thế giới tâm linh. Họ tin rằng niềm tin này sẽ mang lại cuộc sống bình yên, thịnh vượng cho cộng đồng.
Tranh Đông Hồ cũng là một ví dụ điển hình cho sự thể hiện của tín ngưỡng phồn thực trong hội họa. Những bức tranh đàn gà, đàn lợn, đàn cá… đều mang sắc thái phồn thực, thể hiện ước mong về cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Tín ngưỡng phồn thực, dù thể hiện dưới hình thức nào, cũng in đậm dấu ấn trong đời sống người Việt, góp phần làm nên nét đẹp văn hóa dân gian giàu triết lý nhân văn.
Ý kiến bạn đọc (0)