Đặc điểm của chiến tranh nhân dân Việt Nam là gì?

Theo nhận định của Đảng, chiến tranh thế giới khó xảy ra trong vài thập kỷ tới. Tuy nhiên, chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung đột sắc tộc, tôn giáo, chạy đua vũ trang và can thiệp lật đổ vẫn diễn ra phức tạp ở nhiều nơi. Nếu bị xâm lược, Việt Nam sẽ tiến hành chiến tranh nhân dân toàn dân tộc, huy động mọi tiềm lực quốc phòng, an ninh để đánh bại kẻ thù.

Toàn dân bảo vệ Tổ quốc

Mục tiêu của chiến tranh nhân dân là bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, nền văn hóa; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ vững ổn định chính trị, môi trường hòa bình, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Đối tượng tác chiến của chiến tranh nhân dân là bất kỳ kẻ thù nào có hành động phá hoại, xâm lược, lật đổ. Hiện nay, các thế lực thù địch đang thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, sẵn sàng can thiệp quân sự khi có cơ hội. Âm mưu của chúng là đánh nhanh, thắng nhanh, kết hợp tấn công quân sự từ bên ngoài với bạo loạn lật đổ từ bên trong, đồng thời dùng biện pháp phi vũ trang để lừa bịp dư luận. Lực lượng tham gia đông đảo, vũ khí hiện đại.

Chiến thắng Đường 9 – Nam Lào

Giai đoạn đầu, địch thường bao vây, phong tỏa, sau đó tấn công bất ngờ, ồ ạt bằng hỏa lực. Khi thôn tính lãnh thổ, chúng có thể hỗ trợ bạo loạn lật đổ từ bên trong, dùng biện pháp chính trị, ngoại giao để lừa bịp dư luận.

Điểm mạnh của địch: Ưu thế về quân sự, kinh tế, khoa học công nghệ. Có thể cấu kết với lực lượng phản động trong nước.

Điểm yếu của địch: Chiến tranh phi nghĩa, bị nhân dân yêu chuộng hòa bình phản đối. Việt Nam có truyền thống yêu nước, chống xâm lược. Địa hình, thời tiết phức tạp, gây khó khăn cho địch.

Từ âm mưu của địch và truyền thống đánh giặc của dân tộc, có thể thấy rõ tính chất của chiến tranh nhân dân Việt Nam:

• Chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn diện: Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, toàn dân tham gia đánh giặc, lực lượng vũ trang ba thứ quân làm nòng cốt. Chiến tranh toàn diện diễn ra trên mọi mặt trận: quân sự, chính trị, ngoại giao, kinh tế, văn hóa – tư tưởng. Mặt trận chính trị đóng vai trò cực kỳ quan trọng.

Sức mạnh toàn dân đánh giặc

Sức mạnh chính trị là nền tảng của chiến tranh toàn dân, toàn diện, được xây dựng từ tinh thần đồng lòng, ý chí kiên quyết đánh giặc của toàn dân. Sức mạnh chính trị tạo ra lực lượng chính trị rộng rãi, là nguồn sức người, sức của vô hạn; là lực lượng tình báo hiệu quả; là đội quân đông đảo, mạnh mẽ, trực tiếp tiến công kẻ thù bằng mọi hình thức, biện pháp.

Lực lượng vũ trang nhân dân gồm ba thứ quân: dân quân tự vệ, bộ đội địa phương, bộ đội chủ lực. Dân quân tự vệ là nòng cốt ở cơ sở; bộ đội địa phương và dân quân tự vệ là nòng cốt ở địa phương; bộ đội chủ lực cùng lực lượng vũ trang địa phương là nòng cốt trên toàn quốc.

• Chiến tranh chính nghĩa, tự vệ: Nhằm bảo vệ độc lập, tự do, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ Đảng, chế độ xã hội chủ nghĩa, nhân dân và thành quả cách mạng.

• Chiến tranh hiện đại: Hiện đại về vũ khí, trang bị, tri thức, nghệ thuật quân sự. Con người phải nắm vững khoa học kỹ thuật để điều khiển, sử dụng vũ khí hiện đại, phòng tránh, đánh trả vũ khí công nghệ cao của địch. Nghệ thuật quân sự phải kết hợp chặt chẽ chiến tranh nhân dân địa phương với chiến tranh bằng binh đoàn chủ lực.

Chiến sĩ quân giải phóng miền Nam

Chiến tranh nhân dân địa phương diễn ra trên từng địa phương, do bộ đội địa phương, dân quân tự vệ, một bộ phận chủ lực và nhân dân địa phương tiến hành, nhằm tiêu hao quân địch, bảo vệ địa phương, mục tiêu trọng yếu, địa bàn chiến lược, tạo điều kiện cho bộ đội chủ lực. Chiến tranh bằng binh đoàn chủ lực diễn ra ngay từ đầu và trong suốt quá trình chiến tranh, kết hợp chặt chẽ với tác chiến phòng thủ địa phương.

Nghệ thuật kết hợp chiến tranh nhân dân địa phương với chiến tranh bằng binh đoàn chủ lực không chỉ là sự kết hợp giữa hai lực lượng mà còn là sự kết hợp trong từng lực lượng. Lực lượng chủ lực phải nắm vững phương thức tác chiến của lực lượng vũ trang địa phương. Tác chiến du kích và tác chiến chính quy phải được kết hợp linh hoạt.

Đặc điểm cơ bản của chiến tranh nhân dân Việt Nam:

• Vì hòa bình, độc lập, dân chủ, tiến bộ xã hội: Trong bối cảnh quốc tế phức tạp, chiến tranh nhân dân góp phần thực hiện mục tiêu lớn của thời đại, tập hợp sức mạnh toàn dân đánh giặc.

• Độc lập, tự chủ, tự lực tự cường: Dựa vào sức mình là chính, đồng thời tranh thủ sự ủng hộ quốc tế.

• Khẩn trương, quyết liệt, phức tạp: Địch thực hiện phương châm đánh nhanh, thắng nhanh, quy mô chiến tranh có thể lớn ngay từ đầu, kết hợp nhiều hình thức tấn công.

• Chuẩn bị sẵn sàng: Thế trận quốc phòng, an ninh nhân dân được củng cố vững chắc, chủ động đánh địch ngay từ đầu và lâu dài.

Chiến tranh nhân dân là quan điểm cơ bản trong đường lối quân sự của Đảng, là nghệ thuật và quy luật giành thắng lợi. Để chiến thắng, cần nắm vững tính chất, đặc điểm của chiến tranh nhân dân, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tiến công toàn diện trên mọi mặt trận, đánh bại âm mưu và ý chí xâm lược của kẻ thù. Cần chuẩn bị tốt tiềm lực, tăng cường giáo dục quốc phòng, xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh, nghiên cứu nghệ thuật quân sự, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, sẵn sàng chiến đấu lâu dài, thu hẹp không gian, rút ngắn thời gian chiến tranh, giành thắng lợi càng sớm càng tốt.