alt text
Tiền công: Giá trị sức lao động được thể hiện bằng tiền
Trong xã hội tư bản, tiền công là hình thức thể hiện bằng tiền của giá trị hàng hóa sức lao động, hay nói cách khác, nó chính là giá cả của sức lao động. Tuy nhiên, một quan niệm sai lầm phổ biến là tiền công được coi là giá cả của lao động. Sự khác biệt này nằm ở chỗ nhà tư bản trả tiền công cho công nhân sau khi họ đã lao động và sản xuất ra hàng hóa. Việc trả lương này thường được tính theo thời gian làm việc (giờ, ngày, tuần, tháng) hoặc theo số lượng hàng hóa được sản xuất. Thực chất, nhà tư bản mua sức lao động của công nhân chứ không phải lao động, và tiền công là giá của sức lao động đó, không phải giá của lao động đã được thực hiện.
Các hình thức tiền công cơ bản
Tiền công tính theo thời gian
Đây là hình thức tiền công được tính dựa trên thời gian lao động của công nhân (giờ, ngày, tuần, tháng). Thời gian làm việc càng dài, tiền công càng cao. Hình thức này thường áp dụng cho những công việc khó đo lường sản phẩm đầu ra cụ thể.
Tiền công tính theo sản phẩm
Hình thức này dựa trên số lượng sản phẩm làm ra hoặc số lượng công việc hoàn thành trong một khoảng thời gian nhất định. Mỗi sản phẩm sẽ có một đơn giá tiền công cố định. Đơn giá này được xác định bằng cách lấy tiền công trung bình một ngày của một công nhân chia cho số lượng sản phẩm mà công nhân đó sản xuất được trong một ngày làm việc bình thường. Tiền công tính theo sản phẩm giúp nhà tư bản quản lý và giám sát quá trình lao động của công nhân dễ dàng hơn, đồng thời khuyến khích công nhân làm việc tích cực, năng suất hơn để tăng thu nhập.
alt text
Tiền công danh nghĩa và tiền công thực tế
Tiền công danh nghĩa
Đây là số tiền công nhân nhận được khi bán sức lao động cho nhà tư bản. Nó thể hiện bằng con số cụ thể trên bảng lương.
Tiền công thực tế
Tiền công thực tế được biểu hiện bằng số lượng hàng hóa, tư liệu tiêu dùng và dịch vụ mà công nhân có thể mua được bằng tiền công danh nghĩa của mình. Giá trị thực của tiền công phụ thuộc vào giá cả hàng hóa và dịch vụ trên thị trường. Tiền công danh nghĩa là giá cả của sức lao động, có thể tăng hoặc giảm tùy thuộc vào quan hệ cung – cầu sức lao động trên thị trường. Nếu tiền công danh nghĩa giữ nguyên nhưng giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng lên, thì tiền công thực tế sẽ giảm xuống và ngược lại.
(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế chính trị Mác – Lênin, PGS. TS. Nguyễn Văn Hảo, Bộ Giáo dục và Đào tạo)
Ý kiến bạn đọc (0)